5 mấu chốt định hướng nghề nghiệp sớm cho con: Cha mẹ chớ bỏ lỡ!

Định hướng nghề nghiệp sớm là khi nào?

Ở lứa tuổi tiểu học, học sinh còn có những ước mơ trẻ con về nghề nghiệp, những mơ ước viển vông mang tính chất lãng mạn, cổ tích và anh hùng như trở thành siêu nhân diệt trừ gian ác, trở thành cô tiên… Nhưng khi bước vào giai đoạn lứa tuổi thiếu niên, học sinh THCS bắt đầu suy nghĩ về nghề nghiệp một cách hiện thực, có tính đến những khả năng của bản thân, bắt đầu xuất hiện hành vi thu thập thông tin nghề nghiệp và bàn luận nghề nghiệp với bạn bè. 

Bắt nguồn từ đặc điểm tâm lý này mà học sinh THCS đã có sự thay đổi trong xu hướng học tập, khi các em tập trung nhiều hơn vào các môn liên quan đến nghề nghiệp mình quan tâm. Vì thế, giai đoạn này cần có sự tác động của công tác hướng nghiệp để có thể kịp thời điều chỉnh những xu hướng nghề không chín chắn và chưa phù hợp với học sinh. Bởi sự định hướng này ít nhiều ảnh hưởng và chi phối đến kết quả học tập, đến việc lựa chọn ban học khi lên THPT và đương nhiên điều này chi phối khá lớn trong việc xác định nghề nghiệp sau này.

Tại các nước phát triển, việc định hướng nghề nghiệp được bắt đầu từ rất sớm, có thể ngay từ khi 10 tuổi. Và việc hướng nghiệp được tổ chức bài bản thông qua trao đổi định hướng, chuyên đề giữa phụ huynh với học sinh, nhà trường với học sinh, đồng thời có các bài trắc nghiệm hướng nghiệp được thiết kế trên cơ sở khoa học… giúp học sinh đánh giá bản thân và ngành nghề phù hợp. Các buổi nói chuyện với những người thành đạt cũng là một biện pháp hiệu quả để định hướng nghề nghiệp sớm.

Từ định hướng, học sinh sẽ giải đáp được băn khoăn nên học ngành nào, thi trường nào… Các em học sinh cần quan tâm sớm hơn đến việc hướng nghiệp, tốt nhất là từ cuối cấp THCS, cần chú trọng cân nhắc khi chọn ban để học THPT, cần thay đổi quan niệm rằng phải học ĐH mới thành công…

5 mấu chốt trong hoạt động định hướng nghề nghiệp sớm

Theo ông Melvin Chia – Chuyên gia Singapore, người đã có hơn 10 năm nghiên cứu và trực tiếp huấn luyện về Đào tạo Hướng nghiệp sớm dành cho Thanh Thiếu Niên Singapore, Top 10 Giảng viên xuất sắc hàng đầu Châu Á chương trình Student Leadership Challenge chia sẻ, phụ huynh nên chú ý đến những điểm mấu chốt sau trong quá trình định hướng nghề nghiệp cho con:

5.1. Hãy bắt đầu định hướng nghề nghiệp cho con từ sớm

Ông Melvin cho rằng, việc định hướng nghề nghiệp cho con nên bắt đầu ngay từ năm 10 tuổi. Đây là lứa tuổi con bắt đầu hình thành tính cách rõ rệt, và là thời điểm vàng để khám phá, tìm hiểu bản thân để từ đó có định hướng phù hợp.

5.2. Hãy tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia hướng nghiệp uy tín

Khi định hướng nghề nghiệp sớm cho con, hãy bắt đầu những bước đầu tiên với các chuyên gia uy tín nhất.

Bằng kinh nghiệm và kiến thức của mình, các chuyên gia hướng nghiệp sẽ giúp con phân tích và thấu hiểu về Giá trị, Đam mê, Tính cách cũng như Kỹ năng của bản thân. Từ đó, các chuyên gia sẽ đưa ra lời khuyên định hướng đúng đắn để các con lựa chọn nghề nghiệp phù hợp nhất với bản thân, cùng lúc đáp ứng nhu cầu thực tế của xã hội.

5.3. Cha mẹ nên đóng vai trò là người tư vấn và đồng hành. Không áp đặt!

Các bậc phụ huynh đôi khi có xu hướng áp đặt sở thích, tham vọng của mình vào việc định hướng cho các con. Tuy nhiên, điều này sẽ cản trở sự phát triển tự nhiên cũng như việc hình thành ý thức tự chịu trách nhiệm của các bạn trẻ.

Thay vì đó, cha mẹ nên đóng vai trò người tư vấn và đồng hành, giúp con tự khám phá và tìm hiểu bản thân, tự đưa ra lựa chọn có trách nhiệm và xây dựng kế hoạch chiến lược hướng tới mục tiêu nghề nghiệp. Ông Melvin nhấn mạnh, trong quá trình định hướng nghề nghiệp sớm, trẻ cần nhận được sự khích lệ và hướng dẫn thường xuyên từ cha mẹ; nhưng lựa chọn cuối cùng phải xuất phát từ các bạn trẻ, thay vì từ phía cha mẹ.

5.4. Tìm hiểu khả năng học tập của con

Cha mẹ nên hiểu được khả năng học tập, thực hành và các thành quả con đạt được, từ đó nhận ra và tập trung phát triển các thế mạnh của con, các tài năng bẩm sinh cũng như những đam mê và sở thích từ sớm.

Ông Melvin gợi ý phụ huynh nên cùng con xây dựng một bức tranh toàn cảnh về bản thân: đam mê, giá trị, kỹ năng và tính cách; từ đó kết nối với các lựa chọn nghề nghiệp khả thi. Sau khi tìm được sự kết nối phù hợp, cha mẹ hãy bổ sung cho con các khóa học kỹ năng cần thiết hay những chủ đề, kiến thức cần nghiên cứu để xây dựng hành trình phát triển sự nghiệp tương lai.

5.5. Hãy giúp con tích lũy kinh nghiệm làm việc thực tế

Kinh nghiệm làm việc luôn được đánh giá là nhân tố thực tiễn nhất giúp các bạn trẻ có cái nhìn sâu hơn về lĩnh vực mà mình quan tâm.

Đừng chỉ giới hạn thời gian của con tại trường học. Theo Ông Melvin, ngay từ lứa tuổi cấp 2 – cấp 3, phụ huynh có thể đồng hành và giúp con sử dụng các ngày cuối tuần, ngày nghỉ để tích lũy kinh nghiệm, thử nghiệm các ngành nghề khác nhau thông qua phụ giúp các công việc đơn giản, học việc hay thực tập.

Một số điểm nổi bật khác cần đặc biệt chú ý khi định hướng nghề nghiệp sớm cho con

Cố gắng giữ tư duy cởi mở về sở thích và khả năng của con. Hãy có góc nhìn bao quát khi bắt đầu nghiên cứu về nghề nghiệp cho con: thu nhập, các dự đoán tương lai về thị trường, kinh nghiệm làm việc cần có, các kỹ năng còn thiếu hụt hay các đường hướng sự nghiệp khác nhau…

Cùng con tham gia các hội thảo về định hướng nghề nghiệp, hội chợ việc làm, chia sẻ với con về công việc của bố mẹ để con dễ hình dung môi trường làm việc tương lai…

Xây dựng kế hoạch nghề nghiệp: dành thời gian cùng con khám phá các lựa chọn, tìm hiểu các ngành nghề khác nhau cũng như hiểu biết về yêu cầu của ngành nghề đó.

Đăng ký nhận tư vấn về dịch vụ tư vấn hướng nghiệp tại EDMOD

Công ty Cổ phần Tư vấn và Đào tạo Edmod cung cấp các giải pháp hướng nghiệp toàn diện, chủ động và các chương trình đào tạo theo lộ trình phát triển, cùng bạn thăng tiến trong sự nghiệp!

Thông tin liên hệ: 

• Email: thefuturejob@edmod.vn
• Hotline: 083 688 1088
• VPDD: Số 83 Nguyễn Khang (Cầu Giấy, Hà Nội)